Engelli genelde garibandır!.. Eşittir fakir, algı böyle.

Bedensel bir engelli yada görme hiç fark etmez yardım ister kaldırımdan aşağı inebilmek için, birileri çıkarıp para uzatır, çünkü yardımdan anladığı budur genelde parayı ver, içini rahatlat, unut gitsin çünkü engelli hep aciz görünür…

Evet engelini kullanarak ajitasyon yapan insanlarda var yok değil fakat bu her birey için geçerli değil. Sevgili okurlarım bu algının ayrımını iyi yapmak lazım. Böyle olunca da aslında bir engelde toplum koyar, basit vicdani muhakemesi ile. Oysa ki bazen engeli olmayan bireylerin de öyle durumları olur ki kendi başına bazı sorunların üstesinden gelebilmesi mümkün olmaz .

Aslında hayatın içinde birey bireye her zaman ihtiyaçtır, toplumun kendini tanrılaştırması anlamsız. Gözüyle eksik veya kusurlu gördüğü yetmiyor, üzerine bir de kişiye özelliğinden dolayı ön yargı ile yaklaşıp engel koyuyor, bununla da yetinmeyip bir daha bir daha düşünerek yapması ve yapmaması gereken şeyleri sözde korudukları ve düşündüklerini söyleyerek belirliyorlar. Yani kısaca önce engellemiş ve daha sonra da kısıtlamış oluyorlar.

Yazıma bu şekilde başlamak istedim çünkü toplumdaki acıma duygusunun yoğunluğu bu özel insanları  işe yaramaz, başaramaz yapamaz algısını perçinliyor ve yaşam haklarını sosyal hayatlarını etkiliyor. Konuyu şöyle bağlayalım, her alanda  hepimiz bibirimiz için varız.

Bu köşe yazımızın konusu bu seferde topluma açık tuvaletlerle ilgili engelli çocuğu annesi babası yakını ya da arkadaşı olanlar, neler yaşıyor?

İnsanoğlunun medeniyet yarışındaki en önemli imtihanı tuvaletlerdir desek hiç abartmış olmayız bence.

28906 sayılı Resmi Gazete’nin 2014\5780 karar sayılı yönetmelik gereğince madde 16\1 “Kamu kurum ve kuruluşları calışma yerlerini ve eklentilerini, engellilerin erişebilirliğine uygun duruma getirmek, engellilerin calışmalarını kolaylaştıracak gerekli tedbirleri almak ve engellilerin görev yaptıkları kadronun gereği olan işleri yapabilmeleri için engel durumlarına göre duyulan yardımcı ve destekleyici araç ve gereçleri temin etmek zorundadır”  der.

Engelli tuvaleti dediğimizde ilk akla gelen hep bedensel engelliler olmuşur. Tuvalet kapısının genişliği, aynanın eğimi, lavabo ve klozetin yüksekliği; bedensel engelliler için uygun hale getirilirken, acaba diğer engel gruplarının farklı ihtiyaçları da göz önünde bulunduruluyor mu?  Tuvalet lambası açma düğmesinin yüksekliği, tekerlekli sandalyedekilere göre belirlenirken, görme engelliler için betimleme yapılıyor mu yada az görenler için lambanın daha görünür olması için önlem alınıyor mu acaba? Zihinsel engellilerin refaketçileri ile kullanabilecekleri bazen annesi bazen babası bazen yakını kişinin cinsiyetine göre bay bayan tuvaletleri olmalı derken. Bazılarının kafalarında engelli tek cins. Engellinin cinsiyeti yok değil, var. Mahremiyet konusunun sebebi olmaz oysa ki.

Bunları sorgularken bile birde bakıyoruz ki engelli tuvaletlerini önüne gelen kullandığı için enfeksiyon kapma riski var, komik ama gercek ..

Engelli tuvaletlerinin ortak özelliği depo gibi kullanılıyor olması.  Kovalar temizlik malzemeleri ve benzerleri yada kilitlidir, görevliyi ara bulursun, sonrası eh işte temiz seviyesinden azından pis değildi… Dahası birde  anahtarı tekrar görevliye teslim edeceksin. Bunlar şaka değil gerçek ne yazik ki sevgili okurlarım.

Güçlü ve kuvvetli olamamak bir eksiklik değildir fakat bir yaşam mücadelesine en hassas konularda duyarsız kalmak yada dikkate almamak  insanlığın engelidir.

Bu özel durum için bircok araştırma anket  yapılmış ve tuvaletler ortak kullanım alanlarında kadın ve erkek için ayrı ayrı en az iki adet engelliler için özel olarak düzenlenmiş tuvalet bulunmalıdır. Tuvalet kapısının üzerine engelli işareti konulurak tuvaletin mevcudiyeti belirtilmelidir. Kapılar dışarı doğru açılmalıdır, ve kapı kilidi bir sorun olduğunda dışarıdan açılabilecek nitelikde de olmalıdır. İç genişliğinin tekerlekli sandalye ölçüleri göz önüne alınarak dönüş mesafesi için yeterli olacak şekilde ayarlanması gereklidir ,kapı yanına bir butonla tuvalete girilmez veya boş olduğu ışıklı sesli görme engelliler için betimli yazılı uyarılarla belirtilmeli ve genel bir kural olarak da diğer tuvaletler kadar yaygın olması sonucuna varılmıştır.

Evet çevremiz ve tüm engelsiz insanlar anlatılan yazılan engelleri yüzeysel olarak bilmeyin ve görsel olarak da görmeyin. Birazcık bedeninizde, ruhunuzda, yüreğinizde hissedin.

FARKLILIKLARI KUTLAYARAK, İNSANLIK AİLESİNE KATILMAYI VE DOLAYISIYLA İNSANLIĞI KUTLAMAYI BAŞARMIS OLACAĞIZ.

V,FINKELSTEIN.